Relatiegeschenken en promotieartikelen maken een belangrijk onderdeel uit van onze geschiedenis. Promo-items eindigen daarom ook in…. het museum!
Het Smithsonian Institute is ‘s werelds grootste “museum, education, and research complex,” zeggen ze zelf trots op hun site (een aanrader trouwens). Letterlijk miljoenen objecten, boeken en digitale bronnen staan je ter beschikking, in de secties Art & Design, History & Culture en Science & Nature.
Museumwaardige promotieartikelen
Wij werken in een branche, die door sommigen smalend wordt beschuldigd van het vervuilen van de wereld met nutteloze wegwerp prullaria. Maar volgens de curatoren van het Smithsonian zijn promotionele items wel degelijk ‘museumwaardig’!
Dat geldt bijvoorbeeld voor de buttons (etc.), die in de VS sinds mensenheugenis rond en in verkiezingsstrijd worden vervaardigd en verspreid. “Om de vier jaar gaan we het veld in – naar voorverkiezingen, congressen en dergelijke, en verzamelen daar al die dingen,” vertelt Claire Jerry, conservator politieke geschiedenis van het Smithsonian National Museum of American History, aan CBS.
Dit promotionele campagnemateriaal vormt, zegt Claire, een soort tijdcapsule, waarin de opeenvolgende thema’s van de presidentsverkiezingen worden vastgelegd.
“Je kunt eraan aflezen, waar de kandidaten voor stonden, hoe ze hun boodschap overbrachten aan het electoraat; wat de belangrijkste issues van die tijd waren, ja zelfs wat humor in die tijd inhield!”
Buttons: promotie sinds 1789
De collectie gaat ver terug tot de campagne van George Washington, de eerste president van de Verenigde Staten van 1789 tot 1797. Uit de verzameling lees je af hoe campagne tactieken en – technieken evolueerden, inclusief de politieke merchandise.
Een van de vroegste stem trekkende cadeautjes was de blokhut-kop-en-schotel van de 9de president van de VS, William Henry Harrison uit de campagne van 1840. Maar ook de eerste president van de VS (George Washinton 1732-1799) was overtuigd van de kracht van promotieartikelen. net als Trump met zijn MAGA cap succes. Zo liet George in 1789 penningen van koper, messing en tin maken met zijn beeltenis erin gegraveerd, ter ere van zijn presidentschap (Material Culture in America: Understanding Everyday Life, Wajda & Sheumaker 2007).
130.000 promotieartikelen
De verkiezing collectie van het Smithsonian omvat ongeveer 130.000 items, gebruikelijke dingen die je nu nog ziet, zoals T-shirts en buttons, maar er zijn ook bizarre items weggegeven, zoals flesjes eau-de-cologne, make-up setjes of stukken zeep met een aanstaande president erop. Wij kennen ook in ons land verkiezingsitems die nu in musea hangen, zoals de befaamde PSP-poster uit 1971, die in deze nieuwe preutse dagen nooit meer zou kunnen.
Geschiedenis promotieartikelen in Nederland
In 2015 is er op PromZ Event een pop-up promo museum te bewonderen met noemenswaardige premiums, give-aways, relatiegeschenken en spaaracties. Promotiedeskundige Ed van Eunen heeft als curator diverse unieke items opgespoord voor het PromZ Promo Museum.
Het Promo Museum gaf een mooi overzicht van Nederlandse promotieartikelen en spraakmakende marketing acties die het halve land op zijn kop zetten. Denk maar aan de Flippo’s, Wuppies, maar ook hele oude campagnes zoals de Verkade plaatjesalbums. Er verschenen wel 31 verschillende titels van deze prentboeken tussen 1903 en 1940 van Jac. P. Thijsse. De plaatjes spaarde je erbij door koekjes van Verkade te kopen.
Spaar voor een koelkast
In dit tijdelijke promo museum ontdekte ik ook een spaarboekje van de Premie-van-de-Maand-Club (PMC) uit de jaren 60. Dit bleek de meest succesvolle spaaractie uit de Albert Heijn-geschiedenis. Tegen inlevering van volle zegelboekjes kregen klanten een chequeboekje waarmee ze non-foodartikelen kunnen kopen. Het meest succesvol was de koelkast: producent Liebherr kon de vraag nauwelijks aan. En de supermarkt verkocht steeds meer versartikelen, die bewaard konden worden in de koelkasten. Twee vliegen in 1 klap!
Geen prullaria
Het is jammer dat toch alweer zoveel geschiedenis en kennis over promotieartikelen verloren gaat. Want voor ons, marketeers, en mensen in de promotionele productenbranche, zijn dit bevestigingen van de duurzaamheid en de langdurige impact van promotieartikelen en spaaracties!
