Kunst merchandise: Art Merch

Waarom Art merch (Kunst Merchandise) en Museum Merchandise de toekomst is en alle voor- en nadelen van een eigen art merch assortiment (+ tips).

Kunst merchandise (koopwaar) is ‘hot’ – maar niets nieuws. Al eeuwenlang maken we reproducties van ’kunst’. Generatie na generatie maakte kennis met Rembrandts of Goya’s etsen en tekeningen via reproducties, als gravure, litho of later als poster. Het Metropolitan Museum in New York was een van de eerste musea, die de mogelijkheden van een museumwinkel zagen – al in de jaren 1870 boden zij bezoekers de mogelijkheid om setjes gravures van oude meesters te kopen voor het (destijds enorme) bedrag van $25. Inmiddels is de Met-winkel een bedrijf dat jaarlijks ruim $70 miljoen omzet – meer dan wat het museum verdient met entrees en lidmaatschappen. De museumwinkel is hot ( zie: Louvre Corona Merchandise) – het is er meestal drukker dan in de stille zalen van het museum zelf. 

Kunst als merchandise

‘Merchandising’ van kunst behelst meestal het reproduceren van kunstuitingen op een medium dat grotere oplagen mogelijk maakt om deze vervolgens te verkopen. Het begon met ansichtkaarten en posters, notitieboekjes, kalenders, bordjes, kop-en-schotels, koelkastmagneten, t-shirts en draagtassen. Al snel volgden paraplu’s, hoodies, sokken, telefoonhoesjes, sjaals, legpuzzels (een grote hit tijdens COVID), oorbellen, muismatten, sneakers, waterflessen…kunst- merch volgt trouw alle trends. 

Parallel aan deze ontwikkeling ontdekten ook artiesten zelf de kracht van retail. Denk aan Christo, die zijn megalomane projecten steevast financierde met tekeningen van zijn plannen, die weer in beperkte oplage gedrukt werden zodat ze met persoonlijke handtekening en nummer voor véél geld verkocht konden worden, terwijl ze tegelijk ongenummerd vermarkt worden als kaart of tote. Andere beroemde kunstenaars die hetzelfde business model volg(d)en zijn Jeff Koons, Keith Haring, Panamarenko en Banksy, om er maar een paar te noemen.

Merchandise als kunst

Wij hebben hier al diverse keren gewezen op de kracht van kunst op promo’s, zo kun je zelf heel gemakkelijk je relatiegeschenken bedrukken met kunst in plaats van je logo. Daarbij ging het meestal om bekende (en rechtenvrije) afbeeldingen van dode kunstenaars – nog levende leenden zich en hun creaties niet graag voor ordinaire mokken of draagtasjes. Maar COVID en de daarmee gepaard gaande opkomst van e-commerce hebben het stigma van ordinaire online (uit)verkoop verder uitgehold. 

Het begon al met dure merken die samenwerking zochten met gerenommeerde artiesten, met als resultaat bijvoorbeeld het door Takashi Murakami ontworpen Hublot-horloge , David Salle-badkleding voor Orlebar Brown. De toenemende vraag naar écht creatieve merchandise en initiatieven als Ligne Blanche gaven steeds vaker een laatste zetje aan ‘gewone’ kunstenaars om hun eigen merch-winkels openen.

Voorbeeld: de winkel van Dunn

Een interessant voorbeeld is de kunstenaar Matthew Dunn, die zijn kunst én uitgebreide assortiment merchandise verkoopt via zijn eigen site, ondersteund door social media en meerdere e-commerce platforms als Design by humans , Redbubble , Patreon, Lulu en Shopify gewend om zijn merch te ontwikkelen. Dunn trekt zich niets aan van zure kunstliefhebbers die zijn zelfpromotie op social media en zijn digitale commercie maar niets vinden: “The more exposure your projects gain, the larger the audience for your merchandise and vice versa. Natuurlijk zullen er altijd mensen zijn die het ‘op grote schaal’ verspreiden van kunstwerken maar niets vonden – onthoud gewoon dat dat ook maar een mening is en dat je zelf bepaalt of je je daar iets van aantrekt’.

De Australische dichter en kunstenaar Richard Tipping is enthousiast over kunst en merchandise. “Ik vind het geweldig om mijn spullen in de schappen in een kunstgalerie zien – daar zullen waarschijnlijk veel meer mensen mijn werk zien dan bij een reguliere tentoonstelling. En als je merchandise kunt ontwerpen, die op zich al als ‘artwork’ gezien worden – nog beter! Waarom niet?” Hij begon voor het eerst met het maken van kunstzinnige merchandise in 1983 en verkoopt het vandaag aan galeriewinkels in Australië, de VS, het VK en Duitsland.

Zonnige toekomst van Kunst Merchandise

Elliot Safra van Artnet ziet een gouden toekomst voor artistieke merchandise. “Artist and Museum Merchandise Is the Next Major Growth Category for the Ever-Expanding Art Market. Museums, galleries, and even individual artists are clamoring for a piece of the growing pie. And it’s only just beginning!”

Hij voorspelt dat deze retailtrend zal blijven groeien en dat de kunstwereld die nog niet de retail heeft omarmd dat binnenkort ook zal doen. “je zult steeds meer kunst-merch shops aantreffen op je favoriete kunstbeurzen ([denk: Tefaf!], speciaal voor de groeiende aantallen ‘klanten’ die dergelijke evenementen bezoeken zonder meer te (kunnen) kopen dan een kopje koffie, een broodje en een ansichtkaart!”

9 tips voor kunstenaars die eigen merchandise lijn overwegen

1. Wat voor soort merchandise past bij jouw kunst?
2. Wat zijn de reproductiemogelijkheden?
3. Denk aan je fans – waar worden zij blij van?
4. Hoe zorg je voor hoge kwaliteit in en van je merch – passend bij je unieke werk?
5. Wat is financieel haalbaar qua investeringen?
6. Hoe ga je deze merch op voorraad houden en verkopen?
7. Heeft je werk voldoende brede aantrekkingskracht om commercieel succesvol te zijn?
8. Heb je genoeg tijd om je webshop (en voorraden) up to date/overeind te houden?
9. Hoe onderscheid je je van de competitie?