sober (bn) : bescheiden, eenvoudig, frugaal, hard, ingetogen, kaal, matig, nuchter, onopgesierd, onopgesmukt, sobertjes, spartaans.
Volgens de media zijn we het merendeels eens met de idee, dat we in het licht van de huidige klimaat- en milieu-uitdagingen, gecombineerd met de dreigende energietekorten, geen andere keus hebben dan soberder te gaan consumeren, produceren, met andere woorden: leven.
Niet dat dit geluid nieuw is, integendeel. Heel wat Oude Boeken en Filosofen predikten al matigheid en soberheid. De succesvolle Venetiaanse kunsthandelaar Luigi Cornaro publiceerde al in 1558 zijn boek Discorsi della vita sobria, een lofzang op sober (en daardoor lang) leven. Nadat zijn huisarts hem op 35-jarige leeftijd aanried om minder te eten, besloot Cornaro tot een strikt dieet: zijn maaltijden waren voortaan kwalitatief hoogstaand, maar alles met nauwkeurig omschreven mate. Zo at hij per dag nooit meer dan 350 gram vast voedsel en dronk hij maximaal 414 milliliter wijn (ik vermoed de inhoud van zijn favoriete glas). En ja, de kilo’s vlogen erbij Luigi af. Hij voelde zich geweldig en bereikte uiteindelijk de gezegende leeftijd van 102 jaar.
Meer recent herinner ik me Hanneke van Veen en Rob van Eeden, de oprichters en uitbaters van de Vrekkenkrant kent u die nog? De Vrekkenkrant bleek een gat in de markt van de consuminderaars-in-spe en haalde een oplage van vijfduizend abonnees. Maar een ‘frugal lifestyle’ is ook populair onder millennials die zich identificeren met de FIRE beweging.
Soberheid is duurzaamheid
Willen wij over 100 jaar nog bestaan, dan moeten we allereerst ons energieverbruik matigen, aldus de klimatigers (pun intended). Dat niet alleen, we moeten allemaal fors consuminderen en kort&koud douchen. Privé vliegtuigen zijn anathema, net als Pijbesen die voor (aan de fiscus onthouden) miljoenen aan kunst kopen. Sommige sceptici zien daarin de wederopstanding van het communisme: alle verschillen tussen mensen en hun portemonnees dienen opgeheven te worden. We mogen ons niet meer onderscheiden van de ander.
Geldt dat ook, of nog sterker, voor promotionele geschenken?
Veel gelijkmakers vinden luidkeels dat organisaties minder, minder, minder cadeautjes zouden moeten geven. Al was het maar om de impact van hun activiteiten op de aarde zo beperkt mogelijk te houden. Sowieso is het noodzaak om snel een cultuur van soberheid in je organisatie te bevorderen.
Ook hier wordt steeds vaker opgeroepen tot duurzaamheid, niet alleen in kwaliteit, maar ook in kwantiteit. Agile = just enough, just in time. We schreven hier 6 jaar geleden al over de scandi trend Lagom, en gaven voorbeelden van waterbesparende gadgets, duurzame drinkbekers en akoestische speakers gemaakt van hout. Veel organisaties besluiten om überhaupt geen relatiegeschenken meer te geven, maar liever een goed doel te steunen.
Het is niet mijn eerste keuze. Al heb ik net als iedereen een hekel aan verspilling. Maar wat denken jullie? Mogen we nog wel branded goodies weggeven, of is soberheid ook het nieuwe devies voor het promotionele geschenk? Zijn we toe aan frugal gifts, lagom relatiegeschenken? Hoe pakken we dat duurzaam aan?
Sobere relatiegeschenk ideeën
Om je creativiteit een beetje aan te wakkeren, deel ik hieronder de uitkomst van een brainstorm sessie over sobere relatiegeschenken:
- Vintage kleding app giftcard
- Waterbesparende gadget
- Plaid of warmtekussen voor de koude maanden
- Workshop frugal living / ontspullen / kleding repareren etc.
- Recycled / Upcycled merchandise
- Circulaire relatiegeschenken
- Verzorgingsproducten gemaakt van afval
- Lunchboxen of herbruikbare voedselverpakking
- Knijpkat, Flessenlikker of deze vork gadget voor gierige en zuinige mensen
- Energiebesparende gadgets zoals een kachelventilator of solar charger
- Herbruikbare boodschappentas
- 1001 multitools: lekker ontspullen!
