Moet de plastic boodschappentas terugkomen?

In Nederland verbruiken we elk jaar zo’n 3 miljard – nog steeds vaak plastic – tasjes. Daarom zijn het ook populaire relatiegeschenken en promotionele producten. Een groot gedeelte daarvan belandt in de afvalbak en wordt verbrand, een ander fors deel wordt zwerfafval. Geen wonder dat de Europese Unie alle lidstaten verplicht heeft in elk geval het gebruik van plastic tassen te verminderen. Nederland voldoet met het verbod op gratis plastic tassen aan deze Europese verplichting. Of dat echt helpt is maar zeer de vraag.

Helpt het verbod op gratis plastic tassen?

Zelfs als we ‘bewust’ kiezen voor stoffen, lees katoenen of canvas draagtassen doen we wel iets tegen zwerf- en microplastic. Maar of we het milieu ook helpen? Vorige week publiceerde de New York Times een artikel, waarin de mythe dat een katoenen tasje veel beter voor het milieu zou zijn dan een plastic hardhandig onderuit gehaald werd.

De afgelopen vijftien jaar is de klassieke Duitse Jutebeutel (tas gemaakt van jute) die eind jaren zeventig populair was als alternatief voor de tas voor eenmalig gebruik op grote schaal vervangen door katoenen versies. De ecologische en sociale kosten die de productie van deze “totems van onze tijd” (volgens Le Monde) met zich brengt zijn echter verre van verwaarloosbaar, zo blijkt. Het is dan ook vreemd dat ze als ‘groen’ alternatief worden aangeprezen – ook en steeds vaker als drager van reclameboodschappen. 

Duizenden liters water en pesticiden

Er is inmiddels ruimschoots onderzoek gedaan, dat aantoont dat katoenen ‘totes’ meer kwaad dan goed doen. Zo toonde het Britse milieuagentschap in 2006, nogal contra-intuïtief, aan dat de ecologische prestatie (met name de ecologische voetafdruk) van stoffen tassen niet beter is dan die van plastic tassen. Want wat blijkt? Om het beter te doen dan éénmalig gebruikte plastic tassen, moet een stoffen draagtas minstens 130 keer worden hergebruikt.

Lees ook:  Klimaatdrammer trui D66 gemaakt in sweatshops?

Een ander rapport dat in 2018 werd gepubliceerd, dit keer van het Deense ministerie van Milieu en Voedselvoorziening, was nog strenger: een stoffen tas moet minstens  7000 (voor een conventionele canvas tas) tot 20.000 maal (voor een tas van biologisch katoen) gebruikt worden om ‘beter voor het milieu” te zijn! De reden: katoen heeft meer water nodig dan plastic (enkele duizenden liters voor de productie van 1 kilo) en vraagt bovendien om veel pesticiden.

Beter: afbreekbaar plastic of recycled katoen!

vervuiling plastic tassen valt mee

Katoen is, met andere woorden, goed voor ondergoed, niet voor goodiebags. Beter ware het, als we wat zuiniger en respectvoller omgingen met onze boodschappentassen. Zorg dat er altijd een paar in je auto liggen! Dan hoef je niet wéér een nieuwe te kopen bij de kassa van de supermarkt!

Katoen is, met andere woorden, goed voor ondergoed, niet voor goodiebags.

En wil je toch tassen met je logo bedrukken of weekendtassen als relatiegeschenk weggeven? Waar moet je dan op letten? Check of de tas gemaakt is van aantoonbaar hergebruikte grondstoffen, niet ‘ecologisch verantwoord geteelde’ nieuwe.